Shea Yağı (Karite) Shea yağı (Karite), doğanın en besleyici ve saf yağları arasında yer almaktadır. Kremsi dokusu sayesinde kullanımı ve uygulaması oldukça kolaydır. Tereyağına benzer bir kıvama sahip olmasına rağmen, bazı formları sıvı halde olabilir. Shea yağı, kozmetik kremlerde, sabunlarda, saç bakım ürünlerinde kullanılabilir. Kozmetik firmalarının yüksek bedellerle sattığı bu yağın fiyatı aslında oldukça uygundur. Shea Ağacının Özellikleri Afrika'ya özgü tropikal shea ağacının fındığının ezilmesi yoluyla elde edilen bu yağ, kirli beyaz veya fildişi rengindedir. Bu ağacın boyu 12,5-25 metre arasında değişir. Yerel halk tarafından "adak ağacı" ve "hayat ağacı" gibi isimlerle anılır. Meyveleri ise ceviz büyüklüğünde olur. Ancak ağacın meyve verecek olgunluğa erişmesi 15-20 yılı bulur. Ağacın yaşam süresi yaklaşık 200 yıl kadardır, fakat verimli meyve verme dönemi 25-30 yaşları arasındadır. Shea ağacı doğal ortamda yetişir ve meyvelerinin olgunlaşması 4-6 ay sürer. Yılda bir ağaçtan yaklaşık 45 kg meyve alınabilir. Toplanan shea meyveleri kurutulur ve öğütülerek macun haline getirilir. Daha sonra shea yağı (Karite) olarak kullanıma sunulur. Shea Yağının İçeriği Shea yağı, oleik asit ve stearik asitten oluşan trigliserit yapıdadır. Kozmetik alanında merhem, losyon ve nemlendirici üretiminde kullanılır. Ağaç, yetiştiği Afrika'da yemek yapımında da kullanılır. Çikolata üretiminde başka yağlarla karıştırılarak kakaoya yakın bir lezzet elde edilebilir. Shea yağının kokusu biraz Hindistan cevizine benzer. Ortam sıcaklığı serin olduğunda katı formunu kolay muhafaza eder. Ancak cilde sürülmesi katı olsa da kolay olur; vücut ısısını gördüğünde hemen kıvamı incelir. Shea Yağının Faydaları Shea yağı, cilt tarafından hızlı bir şekilde emilir ve cildi elastik hale getirir. Nemlendirici özelliği yüksek olduğundan, yağı saf olarak kullanmak mümkündür. Hem cildin su ve nem dengesini sağlar hem de güneşin zararlı etkilerinden korur. Ayrıca dudak nemlendiricisi ve saç bakımı için de kullanılabilir. Bebeklerde bile cilt bakımı için tercih edilebilir, özellikle alt bezinden kaynaklanan isilik gibi sorunlara iyi gelir.
Shea yağı, A, E, D, ve F vitaminleri bakımından zengindir. Yüz ve vücut cildinde kullanılabilir. A, E vitaminleri içeriği sayesinde ciltteki kırışıklıkları azaltır ve yaşlanma etkilerini geciktirir. Göz altı torbalarının etkisini azaltır ve ciltte kolajen üretimini artırır. Cildin yumuşamasını ve pürüzsüz hale gelmesini sağlar. Cilt elastikiyetini sağlayarak koruyucu bir tabaka oluşturur. Ayrıca cilt lekelerini gidermek için de kullanılabilir. Cilt Rahatsızlıklarına Etkisi Shea yağı ciltteki akne, egzama, sedef hastalığı, dermatit gibi rahatsızlıkların verdiği olumsuz etkileri azaltır. Kuru ciltlerde kaşıntı sorununu giderir ve cilt tahrişlerini yatıştırır. Cilt, sıcak ve soğuk hava koşullarına karşı korunur. Özellikle soğuk nedeniyle donma riski taşıyan ciltlerde ve kirli havada cildi korumak için tercih edilir. Dudak çatlaklarına da iyi gelir. Hamilelik döneminde ve fazla kiloların verilmesinden sonra oluşan çatlaklar için shea yağı tavsiye edilir. Ayak çatlaklarına da iyi gelir, topukları yumuşatır ve nasıra iyi gelir. Erkekler için tıraş sonrası cildi nemlendirmek amacıyla da kullanılabilir. Shea yağı ciltte peeling etkisi yapar, cilt yaralarını ve döküntülerini iyileştirir. Ayrıca yanık ve yara izlerini gözle görülür şekilde iyileştirir. Ciltteki şişlikleri de indirir. Tırnaklardaki kurumaya iyi gelir. Saç diplerine sürülürse saç köklerinin güçlenmesine ve nemlenmesine yardımcı olur. Ayrıca saçların hızlı uzamasını sağlar. Cilt masajında kullanıldığında kas yorgunluğuna iyi gelir ve eklem ağrıları olanlara da tavsiye edilir. Egzersiz sonrası kullanıldığında vücudu rahatlatıcı bir etki yapar. Araştırmalara göre, shea yağı burun damlalarında kullanıldığında burun tıkanıklığını etkili bir şekilde açar. Shea Yağının Kullanım Alanları Shea yağının temel kullanım alanı kozmetik ürünlerdir. Nemlendirici krem, dudak parlatıcı ve yumuşatıcısı, saç bakım ürünleri ve diğer cilt bakım ürünlerinde kullanılır. Ayrıca cilt bakım sabunlarında tercih edilir. Cilt masajında da kullanımı yaygındır. Yetiştiği Afrika ülkelerinde yemeklerde kullanılır. Bunun yanında mum yapımında, ağda ve ilaç yapımında da bu yağdan yararlanılır. Ağaçtan üretilen enstrümanların dayanıklılığını artırır. Bazı ülkelerde shea yağı tuvalet kağıdı gibi kağıtların üretiminde kullanılır. Shea yağının en etkili hali, içine koku koruyucu gibi maddelerin ilave edilmediği saf halidir. İçine eklenen kimyasallar ve parfümler bu yağın etkinliğini azaltır. Bu durumun bilinmesine rağmen saf shea yağı bulmak kolay olmaz. Shea yağı, saç bakım ürünlerinde ve kürlerde de kullanılabilir. Tek başına veya zeytinyağı ile karışım halinde saç derisine sürülebilir. Yapılan masajla saç derisine kolayca yedirilebilir. Özellikle deniz ve havuza girmeden önce uygulanırsa klor ve tuzdan saçları korur. Saçları güçlendirir, besler ve hızlı uzamasına yardımcı olur. Shea Yağı Nasıl Çıkarılır? Shea yağının çıkarılması için birtakım aşamalar vardır. Öncelikle ağaçtan toplanan meyvelerin dışındaki posa çıkarılır. Yağın çıkarılacağı fındık kuru haldeyken dış kabuğu çıkarılır. Daha sonra shea fındıkları havanlarda ezilerek yağı çıkarılır. Ezilen fındıklar açık havada yakılan ateşte tavalara konularak kavrulur. Bu aşamada yağın yanmaması için tahta kaşıkla sürekli olarak fındıkların karıştırılması gerekir. Bu kavurma işlemi açık havada güneş altında yapıldığında biraz zor olabilir. Fındıklar kavrulunca üzerine azar azar su eklenir ve yumuşaması sağlanır. Bu işlem son yıllarda özel makinelerle yapılmaktadır. Hamur halini alan fındıklar geniş bir yere alınarak yoğurulur. Bu esnada yağ hamurdan ayrılır. Kaymak halini alan yağ ayrılır ve suyu fazlası dökülür. Daha sonra yağlar tencerede kısık ateşte eritilir. Böylece kalan su buharlaşır. Bundan sonraki aşamada shea yağı altın sarısı ve kremsi hale gelir. Sertleşmesini sağlamak için serin bir yere konur. Ardından şekillendirilerek kullanıma hazırlanır. Bu aşamalar shea yağının geleneksel üretim şeklidir. Günümüzde makineler yardımıyla daha seri üretim yapılmaktadır. Shea yağının kullanımı yalnızca haricen olur. Ayrıca yağlı ciltlerde kullanımı tavsiye edilmez. |
.gif "Gül Yağının Faydaları Nelerdir?")
.gif "Çam Terebentin Yağı Kullanımı ve Faydaları Nelerdir?")
.gif "Badem Yağı ile Saç Bakımı")
 Kullanımı ve Faydaları Nelerdir?){kind=link}