Ayak yağı, çok eski zamanlardan beri zeytinden çıkarılan yağların, dibekler yardımıyla ayak ile çıkarılması sonucunda elde edilen yağ olarak bilinmektedir. Ayak yağı, zeytinyağının ayak ile sıkılarak çıkarılma işleminin ardından elde edilen zeytinyağıdır. Günümüzde bu yöntem, ülkemizin bazı yerlerinde hâlâ uygulanmakta olan bir zeytinyağı çıkarma işlemi olarak devam etmektedir. Özellikle Muğla Yatağan ilçesine bağlı olan Turgutlar mahallesinde, zeytinyağının çıkarılması yani ayak yağı işlemi hâlâ uygulanmaktadır.

Zeytin yağı üreticileri, doğal ortamlarda taş dibekler yardımı ile ayak ile çıkarılan ayak yağı olarak bilinen zeytinyağı sıkma işleminin diğer teknolojilere oranla çok daha doğal ve sağlıklı olduğunu savunmaktadırlar. Ayrıca, zeytinyağı üretimi sırasında taş dibekler ile yapılan ve halk arasında ayak yağı adı verilen zeytinyağının asit oranının düşük olması sebebiyle, diğer teknolojik yöntemlerle üretilen zeytinyağlarından çok daha sağlıklı olduğu söylenmektedir. Ayak yağı olarak bilinen bu yöntem, günümüzde çok az yörede uygulanmaktadır. Özellikle Muğla'nın Yatağan ilçesinde, bu eski yöntemin hâlâ uygulandığı bilinmektedir. Ayak yağı, zeytinleri toplayarak değirmenlerde ezmek, torbalara koyarak ve ayaklarla ezerek zeytin yağını çıkarmak suretiyle elde edilmektedir. Çiftçiler, bu yöntemle elde edilen zeytinyağının çok daha kaliteli olduğunu savunmaktadırlar.

Ayak yağı, zeytinlerin ayaklar ile ezilerek yağlarının çıkarılmasına verilen isimdir. Bu yöntem, atalardan kalan bir sistem olarak hâlâ Muğla ve yöresinde kullanılmaktadır. Bu yörelerde yaşayan halkın, fabrikalarda üretilen zeytin yağlarından çok daha kaliteli olduklarını düşündükleri ayak yağını, kendi bildikleri yöntemle zeytinleri ayakları ile ezerek çıkardıkları bilinmektedir. Yöre halkı, ayak yağı adı verilen bu yöntemle çıkarılan yağların çok daha sağlıklı ve kaliteli olduğunu belirtmektedirler. Üretilen ayak yağı, özellikle salatalarda ve sabah kahvaltılarında kullanılmaktadır. Son olarak, bu yörelerde ayak yağı işlemi sırasında günlük olarak 175 kg zeytin işlenerek, ortalama 35 litre zeytinyağı yani halk dilinde bilinen ayak yağı üretilmektedir.

Ayak yağı, doğal üretim yöntemleri nedeniyle birçok sağlık faydası sunmaktadır. Bunlar arasında:

Ayak yağı, geleneksel zeytinyağı üretim yöntemlerinden biri olup, doğal ve sağlıklı olmasıyla öne çıkmaktadır. Muğla ve çevresindeki bazı yörelerde hâlâ uygulanan bu yöntem, zeytinyağının kalitesini artırmakta ve tüketicilere daha doğal bir ürün sunmaktadır. Ayak yağı, zeytinyağının en doğal hali olarak değerlendirilebilir ve sağlıklı beslenme için önemli bir kaynaktır.